top of page

Obrzędowość naszej Drużyny

Nasza obrzędowość oparta jest na kulturze rycerskiej i dworskiej Polski z czasów panowania króla Władysława Jagiełły. Zastępy są pocztami, a drużyna rotą, czyli oddziałem pieszych łuczników. Pełna nazwa naszego oddziału to – "Mazowiecka Rota Strzelcza Księcia Janusza pana Dzielnicy Czersko-warszawskiej". Obecnie rota składa się z trzech 

pocztów: „Ogończyk”,„Trzy Radła” i „Lubicz”.  Nazwy te po chodzą  od nazw herbów rodzinnych towarzyszy ( termin ten w wojsku polskim oznaczał szlachcica, właściciela-dowódcę pocztu; ponieważ to szlachcic dobierał sobie kilku pomocników-pocztowych i z nimi, jako swoim pocztem zaciągał się do wojska). On nich utrzymywał, dbał o uzbrojenie i wyposażenie swoje a także  pocztowych.  Zastępowy jest towarzyszem pieszego znaku i dowódcą pocztu. Drużynowy natomiast – to rotmistrz, czyli dowódca roty, przyboczny jest zastępcą  rotmistrza.

Jako Mazowiecka Rota Strzelcza bierzemy udział w różnych turniejach rycerskich oraz imprezach rekonstrukcyjnych. Prowadzimy też zajęcia tak zwanej  „żywej historii”, w czasie których harcerze i harcerki mogą na własnej skórze doświadczyć – jak żyli ludzie w średniowieczu.

 

Prócz tego organizujemy pokazy strzelania bojowego całą rotą, jak również pojedynczych łuczników, którzy prezentują techniki strzelania

z luku średniowiecznego (postawa łucznika stojąca, klęcząca, leżąca,   

z obrotu do tyłu, na barana).  W czasie różnych imprez prowadzimy strzelnicę łuczniczą dla chętnych uczestników.

 

Przykładem tu niech będzie Zlot Młodzieży „Palmiry”, organizowany przez żoliborski oddział PTTK, czy parada historyczna z okazji 600-lecia lokacji Nowego Miasta w Warszawie.

 

W trakcie imprez prezentujemy wyposażenie, stroje-mundury polskich łuczników z XVw.: kaftany, ciżmy, przeszywanice, hełmy, pawęże, miecze, tarcze, łuki polskie,mongolskie i angielskie, kolczugę, kołczany,

strzały– „szydło” i „liść”.

 

Najważniejszym obrzędem w drużynie (po Przyrzeczeniu), jest pasowanie na rycerza-łucznika Mazowieckiej Roty Strzelczej. Pasowanie odbywa się po pozytywnym zakończeniu próby na 

Krzyż i następuje po Złożeniu Przyrzeczenia Harcerskiego.

Przebieg pasowania: – po złożeniu Przyrzeczenia, przyboczny podprowadza  kandydata na rycerza do rotmistrza i przedstawia go wszystkim. Rotmistrz pyta: „Czy chcesz być pasowanym rycerzem i stać się łucznikiem naszej Roty? Czy będziesz się starał wypełniać nakazy Prawa Rycerskiego?”.

Kandydat odpowiada – „tak”, wtedy rotmistrz podaje komendę – „klęk-

nij na prawe kolano” oraz „baczność”. Następnie przyboczny czyta tekst prawa rycerskiego. 

Teraz rotmistrz płazem miecza uderza kandydata 3 razy po ramieniu i mówi: „pasuję cię na rycerza-łucznika naszej roty, od dnia dzisiejszego masz prawo do noszenia swego herbu na tarczy i jace herbowej”.  Pada komenda – „po pasowaniu – rycerzu wstań!”, na stojącego już pasowanego nakładana jest jaka herbowa, z jego herbem,  

i pas rycerski; a potem do wszystkich obecnych: „spocznij”, w tym momencie następuje składanie gratulacji i obrzęd pasowania jest zakończony.

 

Wszyscy pasowani noszą na swych jakach i tarczach herby rodzinne.

Każdy poczet oznaczony jest herbem swego towarzysza (zastępowego)

i nosi jego miano.

W ramach próby na Krzyż, każdy kandydat zapoznaje się z korzeniami swej rodziny i przy okazji wyszukuje też herb przypisany do nazwiska mamy, taty, babci,dziadka, lub innych krewnych. Nasi rycerze podczas zapoznawania się z historią rodziny odkrywają czasem ciekawe fakty. Niedawno jeden z ich odkrył, że któryś z jego przodków  był księciem, a inny miał w rodzinie posła na Sejm Rzeczypospolitej w XVI w.

Poszukiwania te poszerzają wiedzę o historii Polski, bowiem często okazuje się, że w rodzinach byli autentyczni rycerze, uczestnicy powstań i walk o wolność i niepodległość Rzeczypospolitej, a także harcerze/rki z lat 1910-1939, jak również Szarych Szeregów.

 

Paziowie i giermkowie…….

Stosujemy też podział harcerzy na paziów i giermków. Paziem zostaje kandydat do drużyny-roty, który nie ukończył próby na harcerza. Próba trwa około pół roku. Natomiast giermkiem zostaje harcerz po zaliczeniu próby na harcerza i wręczeniu lilijki. Wręczenia lilijki dokonujemy na uroczystej zbiórce całej roty, na przykład w czasie turnieju rycerskiego, odbywającego się na Bródnie (w Warszawie – w czerwcu). Po przypięciu jej do munduru harcerza-łucznika drużynowy ogłasza, iż paź jest już od tej pory giermkiem.

 

  

 

  Inne zwyczaje i tradycje drużyny (kultywujące rycerskie tradycje i pa-

mięć o walkach o Niepodległą Rzecząpospolitą):

 

- Rajd Parasol  - wiodący uczestników szlakami akcji zbrojnych i walk w Powstaniu Warszawskim batalionu Parasol,

 

-Rajd Niepodległości – upamiętniający Święto Niepodległości,

 

-1 VIII – Rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego.

Zwyczajem naszym jest organizowanie w czasie rajdu Parasol, uroczystego kominka, w czasie którego śpiewane są pieśni szaro-szeregowe.  Stałym elementem rajdu Niepodległości stało się też śpiewanie pieśni legionowych.

Na koniec trzeba jeszcze powiedzieć,że przedstawione obrzędy nie są jedynymi w drużynie.  Opisane zostały tylko te, które są związane ze średniowieczem lub z kulturą rycerską. Samo Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie posiada korzenie w średniowiecznym prawie rycerskim i obrzę- dzie pasowania na rycerza.  Dlatego w tym opracowaniu nie ma opisu obrzędu Przyrzeczenia Harcerskiego, gdyż odbywają się one we wszystkich drużynach harcerskich. Tekstów prawa rycerskiego też nie zamieszczono w tej księdze  ponieważ są umieszczone w wydanych pozycjach książkowych Wspólnoty Drużyn Grunwaldzkich – nie chcieliśmy się powtarzać, a więc kto zechce może sobie po nie sięgnąć.

 

Zaprezentowane zostały tylko stałe elementy obrzędowości rycerskiej naszej roty.

Zaczerpnięte z :http://lesnicy.blog.onet.pl

bottom of page